روش های مقابله با رسوب

از انواع روش های ضد رسوب می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• اضافه کردن اسید

اضافه کردن مواد اسیدی باعث واکنش با مواد قلیایی موجود در آب ،که عامل رسوب گذاری می باشند، می شود و باعث خنثی سازی آب می شوند. از انواع پرکاربرد این اسیدها می توان هیدروکلریک اسید HCl و سولفوریک اسید H2SO4 را نام برد. لازم به ذکر است استفاده از سولفوریک اسید نسبت به هیدروکلریک اسید مزیت های بیشتری دارد، به عنوان مثال هزینه به کارگیری آن ارزانتر است و همچنین میزان خوردگی آن در فلزات سیستم کمتر است. اما برایضد رسوب کردن  حاوی سولفات استفاده از هیدروکلریک اسید بهتر است. عموما از اسید برای از بین بردن کلسیم کربنات CaCO3 استفاده می شود.

• استفاده از دستگاه های سختی گیر

دستگاه هایی مانند سختی گیر رزینی، یون زدای خازنی، الکترو دیالیز، دیونایزر و… که باعث از بین رفتن یون های موجود در آب می شود و سختی آب را کم می کند. این دستگاه ها عموما با تعویض یون های عامل رسوب با یون سدیم که به ندرت رسوب می کند، عمل ضد رسوب را انجام می دهد . از معایب این روش می توان به هزینه بالای آن اشاره کرد.

• استفاده از مواد ضد رسوب (AntiScalants)

آنتی اسکالانت ها موادی محلولی هستند که جهت کاهش اثرات رسوبات به کار برده می شوند که این اثرات می توانند ناشی از موادی همانند کربنات کلسیم (CaCO ₃) ، سولفات کلسیم (CaSO ₄)، سولفات باریم (BaSO ₄)، و سولفات استرونیوم (SrSO ₄) باشند )احتمال تشکیل رسوبات سیلیکا ( Sio 2) نسبت به سایر رسوبات کمتر می باشد. استفاده صحیح از انتی اسکالانت باعث می شود که طول عمر ممبران افزایش یابد . همچنین هزینه های مربوط به تعویض و شستشوی آن را نیزکاهش خواهد داد .

فرمول شیمیایی آنتی اسکالانت ها براساس نوع ان ها که پلیمرهایی بر پایه آکریلیک اسید (Acrylic acid polymers) و یا ارگانوفسفات (Organophosphatess)  می باشند, متفاوت می باشد . (موادی مانند پلی اکلریک اسید polyacrylic acids و کربکسیلیک اسید carboxylic acids و پلی فسفات polyphosphates و فسفنات phosphonates و… )

واکنش های جلوگیری از رسوب

این مواد ضد رسوب یا آنتی اسکالانت ها (AntiScalants)  موادی هستند که با سه نوع واکنش باعث جلوگیری از رسوب می شوند.

1. بازدارنده در آستانه تشکیل : یکی از قابلیت های مواد آنتی اسکالانت است که می تواند محلول فوق اشباع را از مقدار کم نمک های محلول در آن حفظ کنند.
2. تغییر کریستال : از دیگر خواص مواد ضد رسوب است که باعث می شود شکل کریستال رسوبات تغییر کند و از یک رسوب سخت و چسبنده به رسوبی نرم و غیر منسجم تغییر حالت دهد.
3. تعلیق : از دیگر قابلیت مواد ضد رسوب (آنتی اسکالانت) این است که با جذب شدن بر روی کریستال یا ذرات کلوییدی و القای بار شدید آنیونی باعث می شوند که کریستال ها به یکدیگر نزدیک نشده و باعث پراکندگی آنها می شود.

به طور معمول میزان تزریق آنتی اسکالانت ها در محدوده ۱ الی ۶ ppm می باشد.

با استفاده از سیستم پکیج تزریق مواد شیمیایی ( دوزینگ پمپ) می توان این مواد را به سیستم اضافه نمود. مواد ضد رسوب عموما ارزان قیمت هستند و هزینه مازادی ندارند.